Κ. Λαπαβίτσας: Κοινωνικό όλεθρο έχει επιβάλει η παράταξη του ευρώ

Βγαίνουμε από την κρίση;

 
Του ΚΩΣΤΑ ΛΑΠΑΒΙΤΣΑ

[Πηγή: Δημοσιεύθηκε στην Ελευθεροτυπία, 10 Ιανουαρίου 2013]

Φάνηκε φως στο τούνελ; Αυτό διατείνεται ο κ. Στουρνάρας και όλος ο επικοινωνιακός μηχανισμός της κυβέρνησης. Απομακρύνθηκε ο κίνδυνος της εξόδου από το ευρώ, σύντομα θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα και από το δεύτερο μισό του 2013 θα περάσουμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Βρίθει ο τύπος με άρθρα για τις Κασσάνδρες - συμπεριλαμβανομένου του γράφοντος - που είχαν, λέει, προβλέψει την συντέλεια του κόσμου, αλλά υποτίμησαν την αποφασιστικότητα των πολιτικών να διασώσουν το ευρώ και την ΕΕ. Χώρια που πρότειναν ακραίες λύσεις που θα είχαν φέρει τον Αρμαγεδδώνα. Ενώ οι στιβαροί Μέρκελ και Σαμαράς μας έβαλαν τελικά στο δρόμο της ανάπτυξης μέσα στο ευρώ.

 
Αναρωτιέται κανείς για την σχέση όσων τα λένε αυτά με την πραγματικότητα. Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για παράδειγμα, δείχνουν ότι ή αξία των λιανικών πωλήσεων τον Οκτώβριο του 2012 συρρικνώθηκε κατά 16,5%, δηλαδή με ρυθμό διπλάσιο από την προηγούμενη χρονιά. Ακόμη χειρότερα, συρρικνώθηκε και ο όγκος των πωλήσεων κατά 16,8%. Που σημαίνει ότι δεν πρόκειται για πτώση των τιμών, αλλά ότι συντρίβεται η ίδια η λαϊκή κατανάλωση. Πρώτα και καλύτερα τα καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων που μειώθηκαν κατά 25,2%.

Οι προβλέψεις του κ. Στουρνάρα ότι θα έχουμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης προς το τέλος του 2013 είναι συνεπώς αξιοθαύμαστες. Τα νέα μέτρα που πήρε θα χτυπήσουν σκληρά την ήδη γονατισμένη κατανάλωση και τις χαμηλές δημόσιες επενδύσεις. Οι εξαγωγές δεν έχουν ιδιαίτερο δυναμισμό διότι το ευρώ είναι σκληρό, η οικονομία της ΕΕ λιμνάζει και σπανίζουν οι εμπορικές πιστώσεις. Οι τράπεζες θα ανακεφαλαιοποιηθούν μεν - μέσω νέου δανεισμού του ελληνικού λαού - αλλά έχουν τεράστιες επισφάλειες και άρα μάλλον θα συνεχίσουν την σφιχτή πολιτική δανεισμού.

Το μόνο που απομένει είναι η δυναμική ανάκαμψη των ιδιωτικών επενδύσεων. Έχουν ξεχυθεί οι μνημονιολάτρες να μας πείσουν ότι η Ελλάδα θα ανασάνει από τις επενδύσεις ελλήνων και ξένων επιχειρηματιών. Γιατί όμως; Η λιτότητα έχει μεν συντρίψει με βάρβαρο τρόπο το εργατικό κόστος, αλλά δεν έχει καταφέρει να αντισταθμίσει ούτε καν την απώλεια ανταγωνιστικότητας της προηγούμενης δεκαετίας. Οι περιβόητες "μεταρρυθμίσεις", από την άλλη, έχουν άκρως συζητήσιμη αποτελεσματικότητα και στην καλύτερη περίπτωση θέλουν χρόνια για να φέρουν αποτελέσματα. Στην πράξη δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι οι εγχώριες ιδιωτικές επενδύσεις θα ανακαμψουν σημαντικά το 2013. Όσο για τις ξένες, αυτές καθορίζονται από αστάθμητους παράγοντες, ενώ δεν υπάρχει χώρα παγκοσμίως που να έχει με επιτυχία θεμελιώσει την ανάπτυξή της σε ξένες επενδύσεις. Αν η κυβέρνηση ελπίζει ότι οι αιματηρές περικοπές που μόλις επέβαλε θα αντισταθμιστούν από την άνοδο των επενδύσεων, τότε παίζει με τις τύχες του ελληνικού λαού.

Το 2013 θα είναι μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για την Ελλάδα, ακριβώς λόγω των νέων μέτρων. Η ανεργία μάλλον θα φτάσει και ίσως ξεπεράσει το 30%, ενώ η φτώχεια θα χειροτερέψει και για τους συνταξιούχους και για τους χαμηλόμισθους. Η ύφεση θα είναι βαθύτατη και θα θέτει συνεχώς εν αμφιβόλω ακόμη και το περιλάλητο πρωτογενές πλεόνασμα, καθώς η συλλογή των φόρων παραμένει προβληματική, όπως τονίζει και η ίδια η τρόικα.

Πρόκειται για κοινωνικό όλεθρο που έχει επιβάλει η παράταξη του ευρώ στο όνομα μιας φαντασιακής καταστροφής που θα συνέβαινε αν η χώρα ερχόταν σε ρήξη με τους δανειστές της και την ΕΕ. Παρά την τεχνητή αισιοδοξία, η πολιτική αυτή ούτε την κρίση έχει λύσει, ούτε εγγυάται την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Απομένει να δούμε πως θα αντιδράσει η κοινωνία.