Η «χρυσή» όψη της δυστυχίας

Η «χρυσή» όψη της δυστυχίας

[Πηγή: Το Ποντίκι, 14/05/2013]

Η Γερμανία καταμεσής της κρίσης μαζεύει μαζικά κίτρινο μέταλλο... Συγκεκριμένα, η Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας (Bundesbank) έχει ανακοινώσει ότι σχεδιάζει να επαναπατρίσει μέχρι το 2020 όλα τα αποθέματά της σε χρυσό που φυλάσσονται στη Γαλλία και μέρος από αυτά που φυλάσσονται στη Fed στη Νέα Υόρκη.

Το ζήτημα ανακινήθηκε τον Νοέμβριο του 2012, ύστερα από απόφαση ομοσπονδιακού γερμανικού δικαστηρίου, και η Bundesbank είχε διαψεύσει το ενδιαφέρον της. Αλλά στη συνέχεια διατύπωσε το αίτημα επαναπατρισμού με το αιτιολογικό ότι στοχεύει στην ενίσχυση της εγχώριας εμπιστοσύνης σε μία περίοδο κρίσης εμπιστοσύνης στην ευρωζώνη και στην ικανότητα ταχύτερης ανταλλαγής χρυσού με ξένα νομίσματα...

Και στην Ελλάδα; Η χώρα μας διαθέτει χρυσό με διπλάσια έως και τετραπλάσια αξία από τα σημερινά αποθέματα της ΤτΕ, σύμφωνα με μελέτες για τα κοιτάσματα στη Βόρεια Ελλάδα, τα οποία χαρίζονται σε ξένους και εγχώριους ιδιώτες για να πάρει το Δημόσιο σε βάθος δεκαετιών μικρό κλάσμα από την αξία τους από φόρους και μεταλλευτικά τέλη.

Εν τω μεταξύ το μεγάλο πάρτι στη χώρα μας γίνεται με τα ενεχυροδανειστήρια που μαζεύουν τον χρυσό μας, τα οποία ξεπετάγονται καθημερινά σαν τα μανιτάρια. Αυτό συνέβη κυρίως επειδή ο συγκεκριμένος κλάδος ήταν μεταξύ των επαγγελμάτων που... απελευθερώθηκαν μέσα στην κρίση, με αποτέλεσμα να χρειάζεται μόνο μία αίτηση στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής καθώς και λευκό ποινικό μητρώο. Είναι εντυπωσιακό ότι, από τα επαγγέλματα που «άνοιξαν» τον τελευταίο χρόνο, τις περισσότερες αιτήσεις για έναρξη εργασιών από κάθε άλλο επάγγελμα συγκεντρώνουν τα ενεχυροδανειστήρια.

Οι γνώστες της αγοράς συμβουλεύουν τους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όσον αφορά τη νόμιμη λειτουργία των εν λόγω επιχειρήσεων, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο ανταλλάσσουν, ενεχυριάζουν ή πωλούν τα περιουσιακά τους στοιχεία. Η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή έχει εκδώσει από τον Δεκέμβριο του 2011 οδηγίες προστασίας, επισημαίνοντας ότι το Ελληνικό Κέντρο Αργυροχρυσοχοΐας παρέχει υπηρεσίες εκτίμησης πολύτιμων μετάλλων και σε καταναλωτές.

Ποιος όμως μπορεί να αποτρέψει την πώληση των οικογενειακών τιμαλφών όταν η δυστυχία και η πείνα εξαπλώνονται με ρυθμούς ιλιγγιώδεις; Εδώ κανένας κρατικός ή άλλος θεσμός δεν τολμά να δώσει κανενός είδους απάντηση. Όταν εντελώς απελπισμένοι άνθρωποι ξεπουλούν ό,τι έχουν όσο - όσο, δεν είναι αυτονόητο ότι θα ξεπέσουν στα χέρια του κάθε τυχάρπαστου;

Ανεξέλεγκτοι...

Η αμφίβολη νομική ύπαρξη πολλών ενεχυροδανειστηρίων φαίνεται ότι τυγχάνει ανοχής από το κράτος. Σε αυτό έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές, καθώς και στον τρόπο λειτουργίας τους, που εκ των ελέγχων αποδεικνύεται ότι είναι γεμάτος παρατυπίες. Αυτά όμως τα μαγαζιά είναι ένας μόνο κρίκος σε ένα τεράστιο κύκλωμα που λειτουργεί εκμεταλλευόμενο τις δύσκολες ώρες που περνούν οι Έλληνες πολίτες. Διότι όλος αυτός ο χρυσός που αγοράζουν – νόμιμα ή παράνομα, πληρώνοντας φόρους ή όχι – μεταφέρεται στο εξωτερικό.

Ο χρυσός αποτελεί διαχρονικά, παρά τα σκαμπανεβάσματά του, έναν από τους πιο σίγουρους τρόπους κατοχής πλούτου, ιδιαίτερα σε μία εποχή που τα νομίσματα των κρατών αποτελούν απλά εργαλεία ή αντικείμενα χειραγώγησης στα χέρια κερδοσκόπων. Έτσι, ο πραγματικός πλούτος μίας χώρας μπορεί εναλλακτικά να μετρηθεί από τις ποσότητες χρυσού που κατέχουν αυτή και οι πολίτες της. Γι’ αυτό πολλοί είναι οι ενδιαφερόμενοι να τον πάρουν από τα χέρια μας με κάθε τρόπο, ακόμη και... παράνομο!

Αυτό όμως που συμβαίνει τους τελευταίους μήνες έχει ξεφύγει από κάθε τι που θα μπορούσαμε να φανταστούμε. Επανειλημμένα η αστυνομία των συνόρων – αεροδρόμια και φυσικά σύνορα – έχει συλλάβει κόσμο ο οποίος μεταφέρει χρυσό από τη χώρα μας προς το εξωτερικό. Απίστευτα κυκλώματα που εμπορεύονται πολύτιμα μέταλλα, και κυρίως χρυσό, μέσω ενεχυροδανειστηρίων, αποκαλύπτουν κάθε μέρα οι άνδρες του ΣΔΟΕ.

Οι αναφορές σε εταιρείες - «φαντάσματα», οι απόπειρες εξαγωγής μεγάλων ποσοτήτων χρυσού και οι περιπτώσεις... ανέργων που στην κατοχή τους έχουν ράβδους χρυσού και κοσμήματα καταδεικνύουν τη φύση ενός φαινομένου που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.

...σαν επιδημία

Την ίδια ώρα, αυξάνεται ο αριθμός των ανταλλακτηρίων χρυσού, με την τάση να λαμβάνει τον τελευταίο χρόνο διαστάσεις επιδημίας.

Μόνο την τριετία 2010-2012 άνοιξαν περί τις 947 επιχειρήσεις ή υποκαταστήματα. Το 2012, μάλιστα, υπερτριπλασιάστηκαν οι ενάρξεις επιχειρήσεων του εν λόγω αντικειμένου. Ειδικότερα, το 2010 έκαναν έναρξη 81 επιχειρήσεις με το συγκεκριμένο αντικείμενο, ενώ δηλώθηκε και η έναρξη λειτουργίας 28 υποκαταστημάτων, ενώ το 2012 έκαναν έναρξη 274 επιχειρήσεις και δηλώθηκε η έναρξη 245 υποκαταστημάτων.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΔΟΕ, από τον χώρο των ανταλλακτηρίων και ενεχυροδανειστηρίων χρυσού ένα στα δύο λειτουργεί στα όρια του... γκρίζου και του μαύρου και φοροδιαφεύγει συστηματικά χωρίς να τηρεί βιβλία και χωρίς να κόβει τιμολόγια, ενώ σχεδόν ένας στους δέκα δεν έχει κάνει καν έναρξη επαγγέλματος.

Όπως εκτιμάται, πρόκειται για κυκλώματα που επιχειρούν να εξαγάγουν πολύτιμα μέταλλα, τα οποία αφήνουν χιλιάδες πολίτες ως ενέχυρο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Σε πολλές περιπτώσεις πρόκειται για κοσμήματα που επιτήδειοι λιώνουν και τα μετατρέπουν σε πλάκες χρυσού. Τη συγκεκριμένη υπόθεση έφερε στη Βουλή ο βουλευτής επικρατείας της Ν.Δ. Γ. Μιχελάκης θέτοντας τα εξής ερωτήματα για την προστασία των καταναλωτών και τη δραστηριότητα των εν λόγω επιχειρήσεων.

• «Πού και με ποια διαδικασία διοχετεύεται ο χρυσός, το ασήμι και τα λοιπά πολύτιμα μέταλλα, τα οποία συγκεντρώνονται καθημερινά σε μεγάλες ποσότητες στα ανταλλακτήρια χρυσού και τα ενεχυροδανειστήρια;».
• «Ποια μέτρα θα ληφθούν για την αντιμετώπιση της διαπιστωμένα εκτεταμένης φοροδιαφυγής που διαπράττεται από τα καταστήματα αυτά;».
• «Με ποιον τρόπο ελέγχονται οι ανεξάντλητες πηγές χρηματοδότησης των ενεχυροδανειστηρίων και των ανταλλακτηρίων χρυσού, που εμφανίζουν εντυπωσιακή και ανεξήγητη ρευστότητα εν μέσω κρίσης;».
• «Πώς αντιμετωπίζεται το ενδεχόμενο αδίκημα της κλεπταποδοχής και του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος από τα καταστήματα αυτά;».

Υπάρχουν επίσης καταγγελίες για κυκλώματα που δημιουργούν δίκτυα με το εξωτερικό και «εξάγουν» τα πολύτιμα αντικείμενα. Μάλιστα, οι επιτήδειοι φροντίζουν να λιώσουν τα αντικείμενα, ώστε τα σχετικά παραστατικά, κατά την εξαγωγή τους, να αναφέρουν αόριστα αγορά χρυσού.

Σε αυτό το πλαίσιο η κεντρική υπηρεσία του ΣΔΟΕ έχει εκπονήσει σχέδιο ελέγχου αεροπορικών αποστολών και εξαγωγών χρυσού που έγιναν από τη χώρα μας προς το εξωτερικό. Έχουν παραληφθεί στοιχεία αποστολών και εξαγωγών με δηλωθέντα προϊόντα χρυσού, κράματα χρυσού, κοσμήματα κ.λπ., κατά τα έτη 2010-2012, που έγιναν από τριάντα έξι πρακτορεία.

Η δράση των συγκεκριμένων «μαγαζιών» δεν περιορίζεται στα στενά όρια της πρωτεύουσας, αφού σε πολλές περιπτώσεις στην επαρχία το έδαφος είναι ακόμη πιο πρόσφορο. Στο μικροσκόπιο των επιθεωρητών του ΣΔΟΕ μπήκαν ενεχυροδανειστήρια και ανταλλακτήρια χρυσού σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας.

Έρχεται καταγραφή του συνόλου της ατομικής περιουσίας

Μετά τη σύλληψη Γερμανού λαθρεμπόρου, προ ημερών είχαμε νέα προσπάθεια εξαγωγής χρυσού στη Γερμανία από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», καθώς εντοπίστηκαν και δεσμεύθηκαν στο τελωνείο του αεροδρομίου 15,7 κιλά χρυσού κρυμμένα μέσα σε κουτιά με πασχαλινές λαμπάδες.

Προορισμός τους ήταν η Γερμανία, όπως και στην περίπτωση σύλληψης του 32χρονου Γερμανού, που τη 12η Απριλίου προσπάθησε να εξαγάγει στο Βερολίνο 8,5 κιλά χρυσού και 470 κιλά ασημιού για λογαριασμό εταιρείας με έδρα την πλατεία Συντάγματος.

Από τον μέχρι τώρα έλεγχο προκύπτει ότι την εξαγωγή του χρυσού πραγματοποιούσε εταιρεία εμπορίας ευγενών μετάλλων με έδρα την Κάλυμνο, καθώς και ότι το εμπόρευμα παραλήφθηκε όχι από τα Δωδεκάνησα, αλλά από υποκατάστημα εταιρείας με έδρα την οδό Ερμού, στο κέντρο της Αθήνας. Όπως ήταν αναμενόμενο, ο χρυσός δεσμεύθηκε καθώς, εκτός του ότι ήταν κρυμμένος μέσα σε συσκευασίες με πασχαλινές λαμπάδες, προέκυψαν επιπλέον ενδείξεις για την εικονικότητα των τιμολογίων.

Σύμφωνα με αξιωματούχους του ΣΔΟΕ που ερευνούν την υπόθεση, για την εξαγωγή των 15,7 κιλών χρυσού χρησιμοποιήθηκαν τιμολόγια εταιρείας με έδρα την Κάλυμνο προκειμένου να καταστεί πιο δύσκολος ο έλεγχος των τιμολογίων και η διασταύρωση των στοιχείων της εταιρείας.

Στην προηγούμενη σύλληψη του Γερμανού λαθρεμπόρου της 12ης Απριλίου είχαμε προσπάθεια εξαγωγής οκτώμισι κιλών ατόφιου χρυσού σε πλάκες και 470 κιλών ασημιού! Έπαιρναν τα ασημικά των οικογενειών για ένα κομμάτι ψωμί και μετά τα έλιωναν και τα έστελναν στη Γερμανία. Ο 32χρονος Γερμανός τότε κουβαλούσε μαζί του και 300.000 ευρώ σε μετρητά.

Το ότι και τις δύο φορές οι προσπάθειες εξαγωγής είχαν προορισμό τη Γερμανία οδηγεί ευλόγως στην ερμηνεία ότι η συγκεκριμένη χώρα προσπαθεί να μαζέψει με κάθε τρόπο τα πραγματικά περιουσιακά στοιχεία των Ευρωπαίων, όπως ο χρυσός.

Τον κρατικό χρυσό τον μαζεύεις με τα μνημόνια, όπως στην Κύπρο. Τον χρυσό των νοικοκυριών τον μαζεύεις με τα... κυκλώματα.

Όμως μην ξεχνάμε ότι, με βάση τους αρχικούς σχεδιασμούς, οι φορολογούμενοι θα υποχρεούνται μαζί με τη φορολογική δήλωσή τους να υποβάλλουν και το ειδικό έντυπο Ε10, στο οποίο θα αναγράφονται οι καταθέσεις τους στις τράπεζες, οι τοποθετήσεις τους σε μετοχές, τα κρατικά ομόλογα και τα αμοιβαία κεφάλαια, τα κοσμήματα που υπάρχουν στα σπίτια τους, αλλά και τα έργα τέχνης που κοσμούν τους τοίχους των κατοικιών κ.λπ.

Το σύστημα για την ηλεκτρονική καταγραφή της ατομικής περιουσίας των Ελλήνων έχει αέρα δυτικού επιτεύγματος, αλλά η βάση της λογικής του είναι... οθωμανική, καθώς αποσκοπεί παντί τρόπω στην είσπραξη εσόδων, όχι απαραίτητα από αυτούς που χρωστούν στο Δημόσιο, αλλά κυρίως από αυτούς που έχουν μια ελάχιστη περιουσία και μπορούν με βάση αυτήν να εκβιαστούν.

Κοινώς: Έχεις κοσμήματα από τη γιαγιά σου; Πλήρωσε φόρο κατοχής τους! Όσο για την... αξιοπιστία αυτών που θα γνωρίζουν ακριβώς τι έχουμε στο σπίτι μας, οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έχουν κατ’ επανάληψη αποδειχθεί σουρωτήρι και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο τα στοιχεία αυτά να χρησιμοποιηθούν για εκβιασμούς και άλλες παράνομες πράξεις εις βάρος των πολιτών.

Κανείς δεν εγγυάται ότι κάποιος από το ΥΠΟΙΚ δεν θα δίνει τα στοιχεία αυτά σε κυκλώματα παρανόμων, οι οποίοι μετά θα... «επισκέπτονται» τα σπίτια μας.

[Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1759 στις 9 Μαΐου 2013]