Μήπως η Κύπρος είναι ήδη εκτός ευρώ;
Του Karl Whelan*
[Πηγή: euro2day, 29/03/2013]
O οργανωμένος και ήρεμος τρόπος με τον οποίο οι Κύπριοι πολίτες σχημάτιζαν την Πέμπτη ουρές έξω από τις τράπεζες δεν πρέπει να οδηγεί σε λανθασμένες εντυπώσεις για την πραγματική σημασία και διάσταση των γεγονότων στην Κύπρο, προειδοποιεί σε άρθρο του στο Forbes o Karl Whelan*.
Όπως γράφει ο ίδιος, πολλοί έβγαλαν το συμπέρασμα ότι το σχέδιο της αναδιάρθρωσης των κυπριακών τραπεζών πηγαίνει
καλά επειδή δεν προκλήθηκε πανικός.
Ωστόσο, ο μόνος λόγος που συνέβη αυτό ήταν γιατί για πρώτη φορά στην ιστορία της ευρωζώνης επιβλήθηκαν
περιορισμοί στην κίνηση
κεφαλαίων, γεγονός που σύμφωνα με τον κ. Whelan εγείρει σημαντικά ερωτήματα
για το μέλλον του ενιαίου νομίσματος.
Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στις κυπριακές τράπεζες σημαίνουν ότι ενώ το ευρώ παραμένει ονομαστικά το νόμισμα της Κύπρου 1 ευρώ στην Κύπρο δεν είναι ισότιμο με 1 ευρώ οπουδήποτε αλλού.
Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στις κυπριακές τράπεζες σημαίνουν ότι ενώ το ευρώ παραμένει ονομαστικά το νόμισμα της Κύπρου 1 ευρώ στην Κύπρο δεν είναι ισότιμο με 1 ευρώ οπουδήποτε αλλού.
Ο κ. Whelan σημειώνει ότι είναι δύσκολο να δει κανείς πώς μπορούν να αρθούν οι περιορισμοί αυτοί
χωρίς πλήρη επανεξέταση της
συμφωνίας της Κύπρου με την Ε.Ε.
Οι καταθέτες με πάνω από 100.000 ευρώ ακόμα δεν γνωρίζουν πόσα μπορούν να πάρουν πίσω, ενώ αυτοί με κάτω από 100.000 ευρώ μπορεί να ανησυχούν ότι η σειρά τους να δεχτούν το χτύπημα θα έρθει ανά πάσα στιγμή.
Οι καταθέτες με πάνω από 100.000 ευρώ ακόμα δεν γνωρίζουν πόσα μπορούν να πάρουν πίσω, ενώ αυτοί με κάτω από 100.000 ευρώ μπορεί να ανησυχούν ότι η σειρά τους να δεχτούν το χτύπημα θα έρθει ανά πάσα στιγμή.
Την ίδια ώρα, η πιθανή κατάρρευση
της οικονομίας ενδέχεται να πυροδοτήσει κρατική χρεοκοπία, που
μπορεί να χτυπήσει τις τράπεζες και να αυξήσει ακόμα περισσότερο τις απώλειες των πιστωτών.
Οι περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων μπορεί να αποσυρθούν αν η ΕΚΤ επιτρέψει στην κεντρική τράπεζα της Κύπρου να παράσχει απεριόριστη ρευστότητα μέσω του ELA. Αλλά όπως αναφέρει ο κ. Whelan, ούτε η ΕΚΤ, ούτε η κεντρική τράπεζα της Κύπρου θα ενδιαφερθούν να κάνουν κάτι τέτοιο.
Η ΕΚΤ είναι πολύ ευαίσθητη όσον αφορά τον ELA και ανησυχεί πολύ για το πώς λήγουν αυτά τα προγράμματα. Η κεντρική τράπεζα της Κύπρου γνωρίζει ότι πρέπει να αναλάβει το πιστωτικό ρίσκο που σχετίζεται με τον δανεισμό του ELA.
Γι' αυτούς τους λόγους οι κεφαλαιακοί έλεγχοι δεν θα αποσυρθούν. Και για όσο ισχύει αυτό, η Κύπρος θα είναι τυπικά μόνο μέλος της ευρωζώνης.
Από τη στιγμή που θα είναι μόνο κατ’ όνομα μέλος, θα παραμένει το ερώτημα για το αν μπορεί να ξαναγίνει φυσιολογικό μέλος ή αν είναι καλύτερα να γυρίσει σε δικό της νόμισμα.
Σύμφωνα με τον κ. Whelan, για να διευκολυνθεί μια επιστροφή στο καθεστώς όπου 1 κυπριακό ευρώ είναι ίσο με 1 ευρώ οπουδήποτε αλλού πρέπει να αλλάξουν στρατηγική απέναντι στην Κύπρο οι Ευρωπαίοι ηγέτες.
Συγκεκριμένα, θα πρέπει να επιτρέψουν στον ESM να αναλάβει τις κυπριακές τράπεζες και να τις ανακεφαλαιοποιήσει. Από τη στιγμή που μια τέτοια εξέλιξη μοιάζει απίθανη, η συμμετοχή της Κύπρου στο ευρώ θα παραμένει αβέβαιη.
Την ίδια ώρα, ο φόβος ότι μπορεί να επιβληθούν και αλλού περιορισμοί στις κινήσεις κεφαλαίων θα επηρεάσει τη συμπεριφορά των πολιτών και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, προειδοποιεί ο κ. Whelan.
* Ο Karl Whelan είναι καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Δουβλίνου. Έχει εργαστεί στη Fed και στην κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας, ενώ είναι μέλος ειδικής ομάδας εμπειρογνωμόνων που συμβουλεύει την Επιτροπή για Οικονομικά Θέματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων μπορεί να αποσυρθούν αν η ΕΚΤ επιτρέψει στην κεντρική τράπεζα της Κύπρου να παράσχει απεριόριστη ρευστότητα μέσω του ELA. Αλλά όπως αναφέρει ο κ. Whelan, ούτε η ΕΚΤ, ούτε η κεντρική τράπεζα της Κύπρου θα ενδιαφερθούν να κάνουν κάτι τέτοιο.
Η ΕΚΤ είναι πολύ ευαίσθητη όσον αφορά τον ELA και ανησυχεί πολύ για το πώς λήγουν αυτά τα προγράμματα. Η κεντρική τράπεζα της Κύπρου γνωρίζει ότι πρέπει να αναλάβει το πιστωτικό ρίσκο που σχετίζεται με τον δανεισμό του ELA.
Γι' αυτούς τους λόγους οι κεφαλαιακοί έλεγχοι δεν θα αποσυρθούν. Και για όσο ισχύει αυτό, η Κύπρος θα είναι τυπικά μόνο μέλος της ευρωζώνης.
Από τη στιγμή που θα είναι μόνο κατ’ όνομα μέλος, θα παραμένει το ερώτημα για το αν μπορεί να ξαναγίνει φυσιολογικό μέλος ή αν είναι καλύτερα να γυρίσει σε δικό της νόμισμα.
Σύμφωνα με τον κ. Whelan, για να διευκολυνθεί μια επιστροφή στο καθεστώς όπου 1 κυπριακό ευρώ είναι ίσο με 1 ευρώ οπουδήποτε αλλού πρέπει να αλλάξουν στρατηγική απέναντι στην Κύπρο οι Ευρωπαίοι ηγέτες.
Συγκεκριμένα, θα πρέπει να επιτρέψουν στον ESM να αναλάβει τις κυπριακές τράπεζες και να τις ανακεφαλαιοποιήσει. Από τη στιγμή που μια τέτοια εξέλιξη μοιάζει απίθανη, η συμμετοχή της Κύπρου στο ευρώ θα παραμένει αβέβαιη.
Την ίδια ώρα, ο φόβος ότι μπορεί να επιβληθούν και αλλού περιορισμοί στις κινήσεις κεφαλαίων θα επηρεάσει τη συμπεριφορά των πολιτών και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, προειδοποιεί ο κ. Whelan.
* Ο Karl Whelan είναι καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Δουβλίνου. Έχει εργαστεί στη Fed και στην κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας, ενώ είναι μέλος ειδικής ομάδας εμπειρογνωμόνων που συμβουλεύει την Επιτροπή για Οικονομικά Θέματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου