Αντίο στην πολιτική γλώσσα, αντίο στην δημοκρατική περιπέτεια και την ιστορία!

Αντίο στην πολιτική γλώσσα, αντίο στην δημοκρατική περιπέτεια και την ιστορία!

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου

[Πηγή: Press-Gr, 09/07/2013]

Ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ έρχεται για να αποχαιρετίσει την ουσία, την γλώσσα! «Adieu au language» (Αντίο στη γλώσσα), λέει με μια κινηματογραφική αφήγηση που αναπαριστά το τέλος της τάξης των πραγμάτων και την αρχή μιας περιόδου απορρύθμισης της σχέσης σημαίνοντος-σημαινομένου.

Φίλοι, ο Γκοντάρ μιλά για την βαθύτερη κρίση της πολιτικής που έχει γνωρίσει ποτέ ο κόσμος. Από την κρίση των ιδεών περνάμε στην κρίση της γλώσσας που δομεί ιδέες και από εκεί στην απόλυτη κρίση του πολιτικού φαινομένου, το οποίο μεταβάλλεται σε μια μορφή αφηγηματικής μουντζούρας.  

Αυτό ήταν που με οδήγησε να σχολιάσω προχθές την ομιλία Σαμαρά σημειώνοντας: «Μια μάχη ιδεών δίχως ίχνος ιδέας»! Κάποιοι φίλοι αναγνώστες αντέδρασαν εποικοδομητικά, προσπαθώντας να εξηγήσουν (δικαιολογήσουν) το φαινόμενο για να καταλάβουν ίσως πρώτα αυτοί οι ίδιοι τί ακριβώς συμβαίνει, μόνον που κατέληξαν εκεί που μάλλον δεν θα επιθυμούσαν: δεν πρόκειται περί «μάχης ιδεών», αλλά για μάχη εναντίον των ιδεών με κανόνα την πλέον χυδαία αντίληψη του ολοκληρωτικού καπιταλισμού.

Κυριάρχησαν και στην Ελλάδα, δια της εξαπάτησης και της παραμυθίας, οι «πολιτικοί» που πάντα έλεγαν αντίο στην πολιτική γλώσσα, μιλώντας περί σωτηρίας της πατρίδας και τα σχετικά. Κυριάρχησαν ως ενιαία δομή πλέον με την κυβερνητική σημειολογία της απόλυτης όσμωσης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ.  Αυτοί, τώρα, επινοούν το μεγάλο άλμα από το πολιτικοοικονομικό κενό, που βρίσκονται και στο οποίο τοποθέτησαν την χώρα, στο ιδεολογικοπολιτικό κενό. Στον χώρο όπου κυριαρχούν ασύνδετες μεταξύ τους πολιτικές αναπαραστάσεις, σκόρπιες οικονομίστικες αναφορές με την μορφή υποσχέσεων ευημερίας δίχως κοινωνικό περιεχόμενο, τσιτάτα από τον χώρο του μάρκετινγκ Νέων Προϊόντων (σαν να βγήκαν από το κλασικό έργο Marketing für Neue Produkte)    σοφιστίες εν είδη θεοσοφιών και αλλόκοτα «χρώματα» πατριδοκαπηλίας!

Ο κυρίαρχος πολιτικός λόγος στην Ελλάδα της δομικής κρίσης καθεστώτος, κοινωνίας, οικονομικού μοντέλου, εθνικής ταυτότητας αποτελεί πλέον ένα σαφές αντίο στην πολιτική γλώσσα, ένα αντίο στην δημοκρατική περιπέτεια και την ιστορία!  Όσοι δεν το καταλαβαίνετε ή νομίζετε πως δεν σας αφορά είστε δυστυχώς απολύτως αλλοτριωμένες υπάρξεις, οι οποίες  ισοπεδώθηκαν από εκείνους τους νεοφιλελεύθερους που διακήρυξαν το τέλος της ιστορίας με την μορφή του τέλους των πολιτικών ιδεών και της «πάλης των τάξεων», δια της επικράτησης των ολοκληρωτικών αγορών. Δεν είναι η Γη επίπεδη, φίλε αναγνώστη , που σου φαίνονται μπούρδες όλα αυτά που συνδέουν άρρηκτα πολιτικές ιδέες με οικονομικές θεωρίες και πολιτικοοικονομική πρακτική.

Επίπεδος κατάντησες εσύ! Απολύτως επίπεδος, ένα με το έδαφος. Κάτι μεταξύ μηδενός και απείρου, των οποίων δυστυχώς έτσι δεν θα μάθεις ποτέ την ουσία τους: τα μαθηματικά και το συντακτικό τους. Και τα δύο είναι προϊόντα ιδεών που δομούν τάξεις πραγμάτων, πολιτισμό και ορίζουν το πολιτικό φαινόμενο μέσω κάποιας γλώσσας που δομεί κατηγορίες, ιεραρχίες, αξίες, προκαταλήψεις και αυτή καθαυτή την κοινή λογική που οδηγεί σε ορθολογικές αποφάσεις, συνειδητές ή υποσυνείδητες συμπεριφορές.

Η γλώσσα είναι και αυτή ένα πολιτικό φαινόμενο. Το κατ’ εξοχήν πολιτικό φαινόμενο. Το θεμέλιο του ατόμου ως πολιτικό όν. Αυτή την γλώσσα στην κατάδηλη πολιτική της μορφή χυδαιοποιούν οι ντερμπεντέρηδες του σύγχρονου, μεταμοντέρνου νεοφιλελευθερισμού. Του νεοφιλελευθερισμού της μετεξέλιξης της Νέας Τάξης Πραγμάτων σε ολοκληρωτικό καπιταλισμό, δομώντας μία νέα διάσταση του πραγματικού μεταξύ μηδενός και απείρου. Εκεί δηλαδή όπου καθετί θα μπορούσε να είναι και το αντίθετό του, εκτός εάν αυτό προέκυπτε έξω από τον χώρο της αγοράς. Μιας αγοράς που όμως έπαψε να ορίζεται ως αυτορυθμιζόμενη, ενώ παραμένει ελευθέρια υπό την «προστασία» μιας παγκόσμιας διακυβέρνησης, η οποία ωστόσο ορίζεται και αυτή μεταξύ μηδενός και απείρου, ούσα αόρατη και πολιτικά απροσδιόριστη. Ένα πέπλο συσκότισης της αιτίας που διαμορφώνει συγκυριακά τις τάξεις των πραγμάτων με τις οποίες οι άνθρωποι σκέφτονται, ενεργούν και ασφαλώς επιλέγουν!

Στην Ελλάδα λόγω της μορφής διαχείρισης της δραματικής κρίσης που χαρακτηρίζει πολιτεία, κοινωνία και αγορά, τα πράγματα είναι μάλλον τραγικότερα. Οι ντερμπεντέρηδες του δικομματισμού που λόγω «εθνικής ανάγκης» υπερέβησαν τις «κάθετες διαχωριστικές γραμμές του παρελθόντος», οι οποίες δήθεν τους διέκριναν σε επίπεδο ιδεών, έρχονται ως φάρσα να συνδέσουν τον πατριωτισμό με την μάχη εναντίον των ιδεών. Αυτό το αποκαλούν μάλιστα (κοινωνική) πρόοδο και εχέγγυο οικονομικής ανάπτυξης, κάνοντας αυτό ακριβώς που δείχνει θαυμάσια ο  Ζαν Λυκ Γκοντάρ: προδηλώνοντας μέσω μίας πολιτικής ασυναρτησίας το «Adieu au language».

Μετά από αυτά είναι απολύτως λογικό οι κολυμβητές στην άβυσσο της ασυναρτησίας που δομείται μεταξύ μηδενός και απείρου, αγνοώντας την τάξη πραγμάτων και του ενός και του άλλου, να θεωρούν τον πολιτικό λόγο που συγκροτεί έννοιες στην βάση της σχέσης ιδέας – οικονομίας, μπούρδα και ημάς μπουρδολόγους. Είναι απολύτως φυσιολογικό τα απανθρωπισμένα υποκείμενα ενός ασυνάρτητου καθεστώτος διαπλοκής και/ή αγοραίου μύθου να θεωρούν μπούρδα οτιδήποτε δεν είναι «επίπεδο». Οτιδήποτε, δηλαδή, δεν ισοπεδώνει τον σημερινό άνθρωπο, καθιστώντας τον άρτιο ή περιττό νούμερο με μία αξιολόγηση μεταφυσικού, μάλιστα, τύπου.

Στην Ελλάδα αυτή την στιγμή, για να είμαστε ακριβείς, δεν θα πρέπει να μιλάμε για χαμένους πολίτες, αλλά για χαμένους ανθρώπους. Για ισοπεδωμένες υπάρξεις που εσωτερίκευσαν το πολιτισμικό σύστημα του νεοφιλελευθερισμού υπό το σλόγκαν: «Η γη είναι επίπεδη», ενώ ταυτόχρονα αυτοπροσδιορίζονται ως πατριώτες. Ε, τούτο φίλοι, είναι το μεγαλύτερο πολιτικό σαρδάμ που έχει ακούσει ένας μάλλον έμπειρος παλαιός παρουσιαστής της τηλεόρασης!