Παγκόσμια έκρηξη χρεών

Παγκόσμια έκρηξη χρεών

[Πηγή: ANALYST.gr, 19/09/2013]

Το βουνό των χρεών αυξάνεται συνεχώς, με τον κίνδυνο να καταλήξουμε σε ένα παγκόσμιο κραχ, το οποίο θα καταστρέψει ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα, να είναι μεγαλύτερος από ποτέ. Σε σχέση με το 2007 δεν έχουμε μόνο υψηλότερο χρέος κατά 30%, αλλά και ένα καινούργιο πρόβλημα – την κρίση των αναπτυσσομένων οικονομιών (Τουρκία, Βραζιλία, Ινδονησία, Ν. Αφρική κλπ.). Ειδικότερα τα εξής:

(α)  Ιαπωνία: Το χρέος της έχει ξεπεράσει κατά πολύ το 200% του ΑΕΠ της (πάνω από 10 τρις $), ενώ ακολουθεί δυστυχώς έναν δρόμο, ο οποίος την οδηγεί στην απόλυτη χρηματοοικονομική καταστροφή.

Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας δαπανά σήμερα το 50% των φορολογικών της εσόδων για την πληρωμή τόκων (συγκριτικά θα ήταν σαν η Ελλάδα να πλήρωνε ετήσιους τόκους της τάξης των 25 δις €, αντί των 9 δις € που δαπανά σήμερα, παρά το ότι το επιτόκιο δανεισμού της είναι περίπου 2,3%, ενώ της Ιαπωνίας κάτω από 1%).

Για να μπορέσει τώρα να επιβιώσει, αναγκάζεται να δανείζεται όλο και περισσότερα χρήματα – αφού το 46% του ελλειμματικού προϋπολογισμού της, χρηματοδοτείται με νέα δάνεια. Κατά την άποψη δε πολλών, η Ιαπωνία θα οδηγηθεί στη μεγαλύτερη χρεοκοπία όλων των εποχών.

(β)  Κίνα: Το μεγαλύτερο πρόβλημα της είναι το ιδιωτικό χρέος (επιχειρήσεις, τράπεζες και νοικοκυριά), το οποίο έχει ξεφύγει από τον έλεγχο του κράτους. Από 9 τρις $ το 2008, έχει ξεπεράσει σήμερα τα 23 τρις $, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα (έκθεση).

(γ)  Ευρώπη: Παρά το ότι τα περισσότερα κράτη ακολουθούν προγράμματα λιτότητας, κατ’ εντολή της Γερμανίας, τα χρέη τους συνεχίζουν να αυξάνονται. Μέσα σε ένα χρόνο, το δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης αυξήθηκε από το 88,2% του ΑΕΠ, στο 92,2% (διάγραμμα που ακολουθεί).

Όπως φαίνεται από το παραπάνω διάγραμμα, το δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης εκτοξεύθηκε στα ύψη, μετά το 2008 – ενώ οι αλλαγές στα πρόσφατα τρίμηνα ανά χώρα (πρώτο του 2013 σε σχέση με το πρώτο του 2012), φαίνονται από το επόμενο διάγραμμα.

(δ) Η.Π.Α.: Η υπερδύναμη ευρίσκεται στη χειρότερη θέση, συγκριτικά με όλη τη Δύση – γεγονός που επεξηγεί τη χθεσινή απόφαση της Fed να αφήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, καθώς επίσης το πρόγραμμα παροχής ρευστότητας (τύπωμα χρημάτων της τάξης των 85 δις $ μηνιαία), με κίνδυνο να καταρρεύσει το δολάριο και να προκληθεί υπερπληθωρισμός, παρά το ότι οι αγορές περίμεναν κάποιον περιορισμό του.

Το κατά κεφαλήν χρέος των Αμερικανών είναι υψηλότερο από αυτό των Ελλήνων, των Πορτογάλων, των Ιταλών, των Ιρλανδών ή των Ισπανών. Μόνο το χρέος της κυβέρνησης έχει φτάσει στα 17 τρις $  (διάγραμμα εξέλιξης του χρέους που ακολουθεί).

Ένα επί πλέον πρόβλημα των Η.Π.Α. (ολόκληρης της Δύσης ουσιαστικά), είναι η γήρανση του πληθυσμού – γεγονός που αυξάνει σημαντικά το κόστος μίας οικονομίας (συντάξεις, ιατρική περίθαλψη κλπ.).

Ίσως οφείλει να σημειωθεί εδώ το ότι, η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας αγόρασε τον Ιούνιο μακροπρόθεσμα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου, ύψους 52 δις $ – ένα ρεκόρ για τα μέχρι σήμερα δεδομένα. Εκτός αυτού, το 33% περίπου του αμερικανικού χρέους ευρίσκεται στα χέρια τρίτων – κυρίως της Κίνας και της Ιαπωνίας, οι οποίες θα μπορούσαν να καταστρέψουν σε χρόνο μηδέν τις Η.Π.Α., πουλώντας απλά ομόλογα στη δευτερογενή αγορά.

-

Συμπέρασμα

Η Ελλάδα δεν έχει ούτε περισσότερα, ούτε λιγότερα προβλήματα, σε σχέση με πολλές άλλες χώρες. Είναι λοιπόν άδικο να τοποθετείται στο στόχαστρο, για να κρυφτούν πίσω από αυτήν τα τεράστια προβλήματα των υπολοίπων – με κίνδυνο να οδηγηθεί σε μεγάλες κοινωνικές αναταραχές, στην αναρχία, στο χάος, στη χρεοκοπία και στη δικτατορία.

Σε κάθε περίπτωση, το μέγεθος του ελληνικού προβλήματος, σε απόλυτα νούμερα, είναι σχεδόν αμελητέο – ενώ είναι μία από τις ελάχιστες χώρες, η οποία έχει πρόβλημα μόνο δημοσίου χρέους και όχι ιδιωτικού, όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία κοκ.