Τάσος Τσακίρογλου: Casus belli τα κοινά αγαθά

Casus belli τα κοινά αγαθά

Του Τάσου Τσακίρογλου

[Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών, 26/09/2013]

Διολίσθηση της πολιτικής σε μια γενικευμένη διαπλοκή με τα επιχειρηματικά συμφέροντα, μαζική εκχώρηση του δημόσιου τομέα στους ιδιώτες, απομάκρυνση των πολιτών από τα κόμματα, περιθωριοποίηση των συνδικάτων, διευρυμένο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, συνύπαρξη της λιτότητας με τα φαινόμενα του προκλητικού καταναλωτισμού και της διαφθοράς. Αυτά είναι ορισμένα μόνο από τα φαινόμενα που περιγράφει ο Κόλιν Κράουτς ως ενδεικτικά μιας κατάστασης «μεταδημοκρατίας». Φυσικά, το εάν στη χώρα μας έχει υπάρξει ποτέ πραγματική δημοκρατία, ώστε να περάσουμε σε μια φάση αλλοίωσής της που να χαρακτηρίζεται μεταδημοκρατική, είναι άλλη συζήτηση.

Εδώ και πολλά χρόνια, φιλελεύθεροι, παραδοσιακοί δεξιοί, αλλά και «ανανήψαντες» σοσιαλδημοκράτες, κραυγάζουν για «λιγότερο κράτος», φωνάζουν ότι «το κράτος δεν μπορεί να είναι επιχειρηματίας», ότι αποτελεί ένα «τέρας γραφειοκρατίας» και, τελικά, ως έσχατο επιχείρημα, το χαρακτηρίζουν «αναποτελεσματικό». Ολη αυτή η μακροχρόνια καμπάνια στα όρια της εμμονής μόνο αθώα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Στον βαθμό που στη συνείδηση σχεδόν όλων των πολιτών αποτελεί κοινό τόπο η διαπλοκή εταιρικών συμφερόντων-κομματικού συστήματος και η αμοιβαία εξυπηρέτησή τους, απλώς σήμερα βιώνουμε τα αποτελέσματα της εφαρμογής αυτού του δόγματος.

Η σαρωτική οικονομική κρίση επιτάχυνε αφάνταστα τη (συνειδητή και οργανωμένη) αποδόμηση του κράτους πρόνοιας, τμήματα του οποίου εκπίπτουν το ένα μετά το άλλο, όπως τα ζωτικά όργανα ασθενούς του οποίου διεκόπη βίαια η παροχή οξυγόνου. Στην περίπτωσή μας, της αναγκαίας (κρατικής) χρηματοδότησης. Αφού, επί χρόνια, μέσω της διαφημιστικής προπαγάνδας περί ανωτερότητας του ιδιωτικού τομέα, εμπεδώθηκε στο κοινό η άποψη ότι το πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας είναι το τρισκατάρατο Δημόσιο, αφού δαιμονοποιήθηκαν η Υγεία, η Παιδεία και η Ερευνα ως πηγές διαφθοράς, ήρθε σαν ώριμο φρούτο η απαίτηση της τρόικας «να πεθάνει το κτήνος».

Η σημερινή θλιβερή εικόνα των σχολείων χωρίς δασκάλους και καθηγητές, των νοσοκομείων χωρίς γιατρούς, των ψυχιατρικών δομών που καταρρέουν, των εκατοντάδων χιλιάδων ανέργων χωρίς επιδόματα ή των οικογενειών που παγώνουν μέσα στον χειμώνα είναι το τίμημα που καλείται να πληρώσει σήμερα μια «ανίδεη» κοινωνία που πίστεψε χωρίς αντιστάσεις στη νεοφιλελεύθερη μυθολογία.

Οι ιδιώτες επενδυτές (ευφημισμός για το αρπακτικό και πειρατικό κεφάλαιο) αφού άλωσαν λάθρα ολόκληρους τομείς του κράτους μέσω των περιβόητων Συμπράξεων Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), αφού απέκτησαν την αναγκαία τεχνογνωσία και τις υποδομές που μόνο το Δημόσιο διέθετε, σήμερα επιχειρούν ένα πραγματικό ρεσάλτο στον δημόσιο πλούτο και στα κοινά αγαθά. Αυτή η τελευταία έννοια, των κοινών αγαθών, άγνωστη εν πολλοίς στην Ελλάδα, αποτελεί σήμερα (και θα αποτελέσει πολύ περισσότερο στο εγγύς μέλλον) το επίδικο της κοινωνικής και ταξικής αντιπαράθεσης. Στον βαθμό, μάλιστα, που τα κοινά αγαθά συνιστούν τη βάση για τη διατήρηση και αναπαραγωγή της υλικής βάσης της κοινωνικής ζωής, θα γίνεται συνείδηση ότι η αφαίρεσή τους, με οποιοδήποτε ιδεολογικό κάλυμμα και πρόφαση, αποτελεί ένα casus belli για όσους τα έχουν περισσότερο ανάγκη: τα χαμηλότερα και πραγματικά μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα.

Η υπεράσπιση του νερού, του ηλεκτρικού, των συγκοινωνιών, της Παιδείας, της Υγείας, των δομών Πρόνοιας, των Μεταφορών και του Πολιτισμού μπορεί να αποτελέσει την εν δυνάμει συγκολλητική ουσία της αποσυντιθέμενης κοινωνικής συνοχής. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα!