Βασίλης Βιλιάρδος: Η ΛΕΥΚΗ ΤΟΥΡΚΙΑ

Η ΛΕΥΚΗ ΤΟΥΡΚΙΑ

Σύμφωνα με τους προγόνους μας, η μοίρα χτυπάει βάναυσα και ανελέητα τα θύματα της, αφού συμβάλλει προηγουμένως στη απομόνωση τους – κάτι που δυστυχώς δεν έλαβε καθόλου υπ’ όψιν η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας (updated)

του Βασίλη Βιλιάρδου

[Πηγή: casss.gr, 14/09/2013]

“Η Τουρκία θυμίζει σήμερα ένα εξοπλισμένο με γερμανικά κυρίως όπλα υπερωκεάνιο, με τη συντριπτική πλειοψηφία των επιβατών του στοιβαγμένη στα αμπάρια. Η πρώτη θέση, «εν ανυπαρξία μεσαίας», έχει συνωστισθεί στο πολυτελές κατάστρωμα - επιδιώκοντας να συλλέξει τα λάφυρα ενός διπλανού πλοίου, της Ελλάδας, το οποίο «παραδέρνει στα κύματα», πλέοντας μεταξύ της Σκύλλας και της Χάρυβδης (ΔΝΤ και Γερμανίας).

Την ίδια στιγμή, το πλήρωμα του υπερωκεανίου «χαζεύει» την όλη διαδικασία – χωρίς να αντιλαμβάνεται το τεράστιο παγόβουνο που διαφαίνεται ήδη στον ορίζοντα, επάνω στο οποίο οδηγείται με συνεχώς αυξανόμενη ταχύτητα. 

Φυσικά δεν ευχόμαστε σε καμία περίπτωση τη συντριβή του διπλανού μας πλοίου, όσο και αν μας ενοχλεί - ενώ είναι δυνατόν να αποφευχθεί, εάν «αφυπνισθεί» το πλήρωμα του αντιλαμβανόμενο ότι, όχι μόνο κινείται προς το μέρος του θανατηφόρου παγόβουνου, αλλά έχει στο πλάι του πολλά άλλα μικρότερα (Συρία, Κουρδιστάν κλπ.), εξίσου απειλητικά.

Περαιτέρω, όπως διαπιστώνεται από την κατάσταση της γειτονικής μας χώρας, καθώς επίσης πολλών άλλων κρατών στο παρελθόν (Βραζιλία, Αργεντινή κλπ.), η πολιτική που επιβάλλει το ΔΝΤ δημιουργεί «μανιοκαταθλιπτικές» οικονομίες. Ειδικότερα, ο κεντρικός στόχος του είναι ασφαλώς η εγκατάσταση της δικτατορίας της ελίτ και του χρηματοπιστωτικού τέρατος στην ήπειρο μας - με την Ελλάδα να έχει διαδραματίσει το ρόλο του πολιορκητικού κριού, του Δούρειου Ίππου καλύτερα, όσον αφορά την Ευρωζώνη.

Πρώτος παράπλευρος στόχος του είναι η ενδυνάμωση των εκάστοτε τοπικών ελίτ στις επί μέρους χώρες - μέσω της δημιουργίας φθηνού, υπάκουου και πειθαρχημένου εργατικού δυναμικού, καθώς επίσης νέων επενδυτικών ευκαιριών, παράλληλα με τον περιορισμό του ανταγωνισμού και την καταστροφή της μεσαίας τάξης.

Για να μπορέσει να επιτύχει τον πρώτο παράπλευρο στόχο του, «παράγει» μία όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανεργία - ενώ, όσον αφορά το δεύτερο σκέλος, προωθεί έντονα τις ιδιωτικοποιήσεις. Το τρίτο σκέλος επιτυγχάνεται κυρίως με την υπερβολική αύξηση της φορολογίας η οποία, σε συνδυασμό με την ύφεση που προκαλείται, οδηγεί στη χρεοκοπία χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις - επίσης, στον «αφανισμό» της αστικής τάξης, η οποία αποτελεί το βασικό στήριγμα της δημοκρατίας. 

Ο δεύτερος παράπλευρος στόχος του ΔΝΤ είναι η ενδυνάμωση ορισμένων «χωρών-ελίτ», οι οποίες «εκτρέφονται» από τις ασθενέστερες, με πολλούς και διάφορους τρόπους (εξαγορά παραγωγικών επιχειρήσεων στις «ελλειμματικές», δημιουργία οικονομικών ζωνών ειδικού σκοπού κλπ.). Σκοπός είναι η εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου, έτσι ώστε οι Η.Π.Α., ο εργοδότης του, να μπορεί να επιβάλλει τις πάσης φύσεως επιθυμίες του.

Ιδανικότερη «χώρα-φύλακας» στην Ευρώπη είναι ασφαλώς η «αστυνομική», πειθαρχική και αποκρατικοποιημένη πλέον Γερμανία - η οποία είχε «χρησιμοποιηθεί» ανάλογα, για τον έλεγχο της Ρωσίας, κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου.

Ο τρίτος και τελευταίος στόχος του ΔΝΤ είναι η διαχρονική λεηλασία του πλούτου, καθώς επίσης των πλουτοπαραγωγικών πηγών, εκ μέρους της παγκόσμιας ελίτ - εύκολα και χωρίς ιδιαίτερο κόπο, κυρίως με τη βοήθεια του χρηματοπιστωτικού συστήματος”.

Ανάλυση

Το παραπάνω κείμενο προέρχεται από την ανάλυση μας «Ο Τιτανικός του Βοσπόρου», η οποία δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2013 – όταν ακόμη το χρηματιστήριο της γειτονικής χώρας ήταν στα ανώτατα επίπεδα του, ενώ η αξία της λίρας ήταν φυσιολογική. Εκείνη την εποχή, κανένας δεν είχε ακόμη αναφερθεί στα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας – τα οποία είχαμε επισημάνει πολύ πιο πριν (Ιούλιος του 2011), αναφερόμενοι στη λεηλασία της από το ΔΝΤ (ανάλυση μας). 

Συμπληρώναμε δε ότι, για να αποφύγει η πατρίδα μας το μοιραίο, θα έπρεπε να σταματήσει να δανείζεται, καθώς επίσης να διώξει το ΔΝΤ από την επικράτεια της - επιλέγοντας την αντιμετώπιση των προβλημάτων της οικονομίας της, με δικά της αποκλειστικά μέσα, ανεξαρτήτως κόστους. Αναλυτικότερα γράφαμε τα παρακάτω:

“Στα πλαίσια αυτά, αφού προηγουμένως εκδιωχθεί η Τρόικα (πρώτη προτεραιότητα μας), θα πρέπει να είμαστε όλοι πρόθυμοι να συμβάλλουμε στην εξυγίανση της πατρίδας μας, με τα μέσα που ο καθένας μας έχει τη δυνατότητα να διαθέσει – έχοντας τη βεβαιότητα ότι, μπορούμε και μόνοι μας να τα καταφέρουμε, αφού έχουμε τη μεγάλη τύχη να ζούμε σε μία πάμπλουτη, πολλαπλά προικισμένη χώρα, η οποία υποφέρει αποκλειστικά και μόνο από τα δικά μας λάθη και παραλείψεις.

Ο δρόμος αυτός δεν είναι φυσικά εύκολος, ούτε τόσο απλός, όσο ίσως νομίζουμε. Εν τούτοις, είναι απολύτως εφικτός, ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στην υπόλοιπη Ευρωζώνη – τις οποίες οφείλουμε να περιμένουμε υπομονετικά, απασχολούμενοι με την επίλυση των δικών μας προβλημάτων, έτσι ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι για ότι και αν συμβεί (μηδενισμός διδύμων ελλειμμάτων, αναβίωση της παραγωγικής μας βάσης, ορθολογικό επιχειρηματικό πλαίσιο, αύξηση της παραγωγικότητας του δημοσίου τομέα κλπ.).

Ειδικά επειδή, εάν δεν καταπολεμηθούν άμεσα οι ευρωπαϊκές ασυμμετρίες. η Ευρωζώνη θα καταρρεύσει με έναν εκκωφαντικό θόρυβο – κάτι που εμείς τουλάχιστον ευχόμαστε να αποφευχθεί, αφού κάτι τέτοιο θα αποτελούσε μία πολύ μεγάλη «δοκιμασία» για ολόκληρο τον πλανήτη. Εν τούτοις, οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι, με πρώτη προτεραιότητα ίσως την επέκταση του «ζωτικού εμπορικού χώρου» μας στην Τουρκία, στα Βαλκάνια (στην κάποτε «ζώνη της δραχμής»), καθώς επίσης στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης”.  

Πρόσφατα τώρα, αναφερθήκαμε στα νέα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Τουρκία (άρθρο μας), καθώς επίσης στους κινδύνους μίας εκκωφαντικής κατάρρευσης της – χωρίς φυσικά συναισθήματα χαιρεκακίας, παρά την ανέκαθεν εχθρική της αντιμετώπιση.

Δυστυχώς για τους Πολίτες της, ο πρωθυπουργός της προσβλήθηκε από τον ιό της αλαζονείας – με αποτέλεσμα να απομονώσει τη χώρα του από όλους σχεδόν τους φίλους και συμμάχους της. Όπως είναι γνωστό δε από τους προγόνους μας, “η μοίρα χτυπάει βάναυσα και ανελέητα τα θύματα της, αφού συμβάλλει προηγουμένως στη απομόνωση τους” – κάτι που δυστυχώς δεν έλαβε καθόλου υπ’ όψιν η κυβέρνηση της Τουρκίας.

Ήταν εύλογο λοιπόν το επόμενο χτύπημα, το οποίο αυτή τη φορά προήλθε από το ΔΝΤ – στηριζόμενο στη συνεχή επιδείνωση πολλών άλλων οικονομικών μεγεθών της. Ειδικότερα τα παρακάτω, υπενθυμίζοντας ότι καμία χώρα δεν παίρνει εύκολα «διαζύγιο» από το ΔΝΤ – το οποίο λειτουργεί όπως εκείνος ο υδραυλικός, ο οποίος επιδιορθώνει μεν τα μηχανήματα, για τα οποία τον καλεί κάποιος, φροντίζοντας όμως παράλληλα να χαλάσουν ξανά στο μέλλον.  

ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΔΝΤ

"Εάν τυχόν στερέψει η παγκόσμια ρευστότητα, καθώς επίσης εάν περιορισθεί η διάθεση ανάληψης ρίσκου εκ μέρους των επενδυτών, η τουρκική οικονομία θα φρενάρει απότομα", προειδοποίησε το ΔΝΤ στην τελευταία έκθεση του. Παράλληλα, σύμφωνα με μία αναφορά της Morgan Stanley από τον Ιούνιο, η Τουρκία συμπεριλαμβάνεται σε εκείνες τις πέντε χώρες, οι οποίες μπορούν να πληγωθούν περισσότερο, από ενδεχόμενες εκροές κεφαλαίων.

Περαιτέρω, τα ξένα κεφάλαια αναθεωρούν τα επενδυτικά σχέδια τους για την Τουρκία - με πρόσφατο παράδειγμα το Abu Dhabi, το οποίο ανακοίνωσε πως δεν θα επενδύσει τελικά τα 12 δις $ που σχεδίαζε, για την κατασκευή ενός εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από λιγνίτη, "λόγω άλλων επενδυτικών προτεραιοτήτων".

Η πραγματική αιτία βέβαια, πίσω από τη συμπεριφορά των διεθνών κεφαλαίων, είναι το υψηλό εξωτερικό χρέος της Τουρκίας - το οποίο έχει σχεδόν τριπλασιαστεί από το 2002, ξεπερνώντας τα 350 δις $. Επειδή δε το 50% αυτού του χρέους είναι βραχυπρόθεσμο και θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθεί εντός ενός μόνο έτους, οι επενδυτές αναρωτιούνται εάν τελικά θα τα καταφέρει η Τουρκία - εάν δηλαδή μπορέσει να «εξυπηρετήσει» το χρέος της, χωρίς να ζητήσει ξανά τη βοήθεια του ΔΝΤ, για να αποφύγει τη στάση πληρωμών. 

Συνολικά, οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της Τουρκίας αντιστοιχούν στο 25% του ΑΕΠ της - είναι λοιπόν διπλάσιες έως τριπλάσιες, συγκριτικά με αυτές της Βραζιλίας ή της Ινδίας. Παρά το ότι δε ο κεντρικός τραπεζίτης της χώρας είπε πως θα τις εξοφλήσει με τη βοήθεια των συναλλαγματικών αποθεμάτων που διαθέτει, δεν μπόρεσε να πείσει.

Η αιτία είναι το ότι, τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας είναι κατά πολύ μικρότερα, από αυτά πολλών άλλων αναδυομένων οικονομιών – ακόμη και από τα αποθέματα των υπολοίπων επικίνδυνων χωρών, δηλαδή της Ν. Αφρικής, της Ινδονησίας, της Ινδίας και της Βραζιλίας (Πίνακας Ι).  

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Εξωτερικό χρέος, συναλλαγματικά αποθέματα και ποσοστό τους ως προς το εξωτερικό χρέος - σε δις $ το 2012

Χώρα	Εξωτερικό χρέος	Συναλλαγματικά Αποθέματα	Ποσοστό
Τουρκία	336,9	119,2	35,38
Ν. Αφρική*	137,5	50,7	36,95
Ινδονησία	251,2	112,8	44,90
Ινδία	376,3	297,8	79,14
Βραζιλία	428,3	373,1	87,11

Πηγή: World Factbook

Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

* Σε σχέση με το ΑΕΠ, το 2012 το εξωτερικό χρέος της Τουρκίας ήταν στο 42,4%, ενώ της Ν. Αφρικής στο 35,7%. Σήμερα έχει ξεπεράσει το 50% - υπενθυμίζοντας ότι, η Αργεντινή χρεοκόπησε με χαμηλότερο εξωτερικό χρέος, από αυτό της Τουρκίας.  

Εάν λοιπόν ακολουθούσε μία επίθεση εναντίον της τουρκικής λίρας, ανοιχτές τοποθετήσεις δηλαδή με στόχο την αποκόμιση κερδών από την εύλογη υποτίμηση της, παράλληλα με την έξοδο των επενδυτικών κεφαλαίων, η κεντρική τράπεζα δεν θα είχε αρκετά χρήματα στη διάθεση της για να την αντιμετωπίσει.

Συνεχίζοντας, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας εκτινάχθηκε στα ύψη το 2011, φθάνοντας τα 78,4 δις $ (στο 10% περίπου του ΑΕΠ) – «υποδηλώνοντας» μία οικονομία, η οποία αναπτυσσόταν από την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης επί πιστώσει (όπως η Ελλάδα στο παρελθόν). Αμέσως μετά, η λίρα έχασε το 20% της αξίας της - γεγονός που προκάλεσε μαζικές αυξήσεις τιμών (πληθωρισμό).

Η κεντρική τράπεζα τώρα υποχρεώθηκε να αυξήσει τα επιτόκια, με αποτέλεσμα να μειωθεί απότομα ο ρυθμός ανάπτυξης - από 8,8% το προηγούμενο έτος, στα 2,2%. Προφανώς δε, η υποτίμηση της λίρας είχε προκαλέσει τη ραγδαία πτώση του ΑΕΠ σε όρους δολαρίου - ένας κίνδυνος που δεν είναι εύκολα ορατός σε όλους ενώ συνεχίζεται ακόμη, αφού η λίρα έχασε πάνω από το 15% της αξίας της αυτό το έτος (προφανώς μειώνονται οι πραγματικές αμοιβές των εργαζομένων κοκ.).

Η κατάσταση στην πραγματική οικονομία της χώρας δεν είναι καθόλου καλύτερη - αφού η καταναλωτική εμπιστοσύνη, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία, περιορίσθηκε σε μεγάλο βαθμό. Ο τζίρος, σε ορισμένα μεγάλα καταστήματα ένδυσης, μειώθηκε κατά 23% το πρώτο τρίμηνο του έτους - ενώ η βιομηχανία παραγωγής αυτοκινήτωνn Tofas (πηγή WSJ), η οποία κατασκευάζει μοντέλα της Fiat, δήλωσε ότι δεν θα πετύχει τους στόχους της.

Ολοκληρώνοντας, η πιθανότητα να ξεσπάσει πόλεμος στη Συρία, το ενδεχόμενο ανακήρυξης ενός κουρδικού κράτους στα σύνορα, με πρόσβαση στη θάλασσα, συμπληρωματικό αυτού στο Β. Ιράκ, η πρόσφατη άρνηση των Κούρδων να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις, οι μαζικές διαδηλώσεις των Πολιτών εναντίον του καθεστώτος και διάφορα άλλα πολιτικά γεγονότα στην περιοχή, δεν συμβάλλουν στην καλυτέρευση της οικονομικής κατάστασης της Τουρκίας.

Όπως δήλωσε δε δυστυχώς ο ηγέτης του απαγορευμένου κόμματος των Κούρδων (ΡΚΚ), “Δεν θα συνεχίσουμε να αποσύρουμε τους πολεμιστές μας από την Τουρκία. Εάν διαπιστώσουμε ότι, ο τουρκικός στρατός κατευθύνεται εναντίον μας, θα αμυνθούμε με όλες μας τις δυνάμεις. Η Άγκυρα θέλει πόλεμο”.   

ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

Όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες, η ιδιωτική κατανάλωση αποτελεί το 70% του ΑΕΠ της Τουρκίας – στηριζόμενη κυρίως στο δανεισμό. Ο τρόπος τώρα, με τον οποίο εξασφαλίζεται συνήθως αυτός ο δανεισμός, είναι οι πιστωτικές κάρτες – γεγονός που οφείλεται στις τράπεζες, οι οποίες επιτρέπουν την αποπληρωμή του υπολοίπου των καρτών με τόσες δόσεις, καθώς επίσης με μία τέτοια «ποικιλία», όσο ίσως σε καμία άλλη χώρα στον πλανήτη.

Σαν  αποτέλεσμα της συγκεκριμένης πρακτικής των τραπεζών, επιδεινώνεται συνεχώς η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, αφού τα δάνεια τους, από 43,5% του μέσου εισοδήματος το 2010, έφτασαν στο 50,7% το 2012 -  ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό, συγκρινόμενο με τα περιουσιακά στοιχεία, καθώς επίσης με τις καταθέσεις των Τούρκων.

Η κατάσταση αυτή έγινε τόσο προβληματική για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ώστε η κεντρική τράπεζα της χώρας απαγόρευσε το 2012 την παροχή δανείων σε εκείνα τα νοικοκυριά, τα οποία δεν θα είχαν εξοφλήσει τουλάχιστον το 50% των οφειλών των πιστωτικών καρτών τους. 

Ένα επόμενο πρόβλημα είναι το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών, το οποίο περιορίζεται με ραγδαίους ρυθμούς – εν μέρει λόγω της μη εμπιστοσύνης τους στο νόμισμα της χώρας. Μεταξύ των ετών 2002 και 2007, το ποσοστό αποταμίευσης ήταν 25,5%, όταν το μέσο παγκόσμιο ήταν 22,5%. Έκτοτε, η εικόνα αντιστράφηκε εντελώς – αφού το μέσο παγκόσμιο αυξήθηκε στο 23,5%, ενώ στην Τουρκία κατέρρευσε στο 14,3%.

Με δεδομένο δε το ότι, πάνω από 2 εκ. νεαροί Τούρκοι είναι υπερχρεωμένοι, σε συνδυασμό με το επερχόμενο «σπάσιμο» της φούσκας ακινήτων, καθώς επίσης με τη ραγδαία επιδείνωση όλων των οικονομικών συντελεστών, προβλέπονται τεράστιες επισφάλειες για τις τράπεζες – αρκετές από τις οποίες δύσκολα θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Πολύ περισσότερο, επειδή οι καταθέσεις είναι βραχυπρόθεσμες, προερχόμενες κυρίως από το εξωτερικό, ενώ τα δάνεια ως επί το πλείστον μακροπρόθεσμα.   

Ολοκληρώνοντας, η δύσκολη οικονομική κατάσταση της Τουρκίας τεκμηριώνεται επίσης από τον δείκτη που ακολουθεί – όπου συγκρίνεται με άλλες χώρες του πλανήτη, σε σχέση ουσιαστικά με την εξάρτηση τους από τα ξένα κεφάλαια (πηγή: Economist).

ΔΕΙΚΤΗΣ ΠΑΓΩΜΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

Ευπάθεια σε μια ξαφνική διακοπή των εισροών κεφαλαίων των αναπτυσσομένων χωρών (2012 και εφεξής) - Ανώτατο ρίσκο το 20

Όπως φαίνεται από το παραπάνω διάγραμμα, η Τουρκία είναι η περισσότερο ευπαθής, «ευαίσθητη» κατά κάποιον τρόπο χώρα, σε τυχόν διακοπή των κεφαλαιακών εισροών, με το ρίσκο (18) να πλησιάζει από το 2012 το ανώτατο όριο (20)  – πόσο μάλλον όταν χαρακτηρίζεται από αυξημένες εκροές, όπως συμβαίνει ήδη. 

Στο επόμενο διάγραμμα φαίνεται η υπερχρέωση του ιδιωτικού της τομέα, την οποία έχουμε ήδη αναφέρει, συγκριτικά με άλλες χώρες:

ΔΕΙΚΤΗΣ ΧΡΕΟΥΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ

Υπάρχουν πολλά άλλα αρνητικά χαρακτηριστικά, σε σχέση με την οικονομία της χώρας, τα οποία επιδεινώνουν ακόμη περισσότερο την ήδη «σκοτεινή εικόνα» - την οποία έχουμε από πολλούς μήνες πριν διαπιστώσει. Εν τούτοις, έχουμε την άποψη ότι επαρκούν όλα όσα έχουμε ήδη αναφέρει.

Η «ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ», ΛΕΥΚΗ ΤΟΥΡΚΙΑ

Η μεσαία και η ανώτερη τάξη της Κωνσταντινούπολης, κυρίως βέβαια η ελίτ της Τουρκίας, η οποία όχι μόνο δεν έχασε από την επέλαση του ΔΝΤ αλλά, αντίθετα, κέρδισε αρκετά χρήματα (το ΔΝΤ, για να διευκολύνει το «έργο» του, αμείβει συνήθως αδρά την εκάστοτε τοπική «ελίτ», χειραγωγώντας παράλληλα τα ΜΜΕ, μέσω των ιδιοκτητών τους), φαίνεται να επιθυμεί την απελευθέρωση της, την ανεξαρτησία της καλύτερα, από την πολύ φτωχή μερίδα του πληθυσμού – η οποία κατοικεί κυρίως στις περιοχές της Ανατολίας. 

ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΠΕΡΙΟΧΩΝ (ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ) ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

Όπως φαίνεται από τον παραπάνω χάρτη, η Ανατολία είναι η μεγαλύτερη σε έκταση περιοχή – ενώ το μεγαλύτερο διαμέρισμα, με κριτήριο τον πληθυσμό, είναι αυτό του Μαρμαρά (Πίνακας ΙΙ).

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Γεωγραφικά διαμερίσματα της Τουρκίας

Διαμέρισμα	Έκταση (τ.χλμ.)	Πληθυσμός
Ανατολική Ανατολία	171.000	6.100.000
Κεντρική Ανατολία	162.000	12.105.975
Νοτιοανατολική Ανατολία	61.000	7.210.000
Διαμέρισμα Μαύρης Θάλασσας	146.178	8.439.213
Διαμέρισμα Μεσογείου	122.100	9.000.000
Διαμέρισμα Αιγαίου	85.000	9.594.019
Διαμέρισμα Μαρμαρά	67.300	21.515.000

Πηγή: WP  

Στο διαμέρισμα του Μαρμαρά, ένα μεγάλο μέρος του οποίου υπάγεται γεωγραφικά στην Ευρωπαϊκή Τουρκία, μένει το μεγαλύτερο, καθώς επίσης το πλουσιότερο «κομμάτι» του πληθυσμού – το οποίο έχει επί πλέον πολύ πιο «ευρωπαϊκές αντιλήψεις». Φαίνεται λοιπόν ότι, ενδεχομένως μαζί με τα διαμερίσματα της Μεσογείου και του Αιγαίου (ουσιαστικά, περιοχές της μητροπολιτικής Ελλάδας προ Χριστού), δεν θα είχε καμία αντίρρηση να «αποσχισθεί» από τα υπόλοιπα - να ανεξαρτητοποιηθεί δηλαδή, όπως συμβαίνει με την Καταλονία στην Ισπανία, με τους Φλαμανδούς στο Βέλγιο κοκ.   

Ειδικότερα, η οικονομική επιβάρυνση (μέσω της φορολογίας) των πλουσιότερων περιοχών, της «Λευκής Τουρκίας» όπως αποκαλείται από πολλούς, από τα υπόλοιπα διαμερίσματα και ειδικά από αυτά της Ανατολίας (στην οποία ευρίσκεται ένα μέρος του μελλοντικού κουρδικού κράτος), έχει προκαλέσει την αντίδραση τους.

Εκτός αυτού, το απίστευτα χαμηλό βιοτικό επίπεδο των κατοίκων στα ενδότερα της Τουρκίας, λόγω της ελάχιστης παραγωγικότητας τους, έχει σαν αποτέλεσμα τη μαζική μετακίνηση φτωχών προς την Κωνσταντινούπολη και αλλού - μία κατάσταση που θεωρείται απειλητική για την ελίτ, η οποία αντιστέκεται παράλληλα στην προσπάθεια της κυβέρνησης να επιβάλλει τον αυστηρό μουσουλμανικό τρόπο ζωής.  

Περαιτέρω η Τουρκία, ως έχει, είναι αδύνατον ποτέ να συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση - παρά τις συνεχείς προσπάθειες της. Εν τούτοις, το διαμέρισμα του Μαρμαρά κατά πρώτο λόγο, δευτερευόντως δε αυτά της Μεσογείου και του Αιγαίου, εάν ήταν ανεξάρτητα, έχοντας επιλέξει μία δική τους δημοκρατική, «κοσμική», φιλελεύθερη κυβέρνηση, θα μπορούσαν κάλλιστα να ενταχθούν στην Ε.Ε. - αποτελώντας τα νέα σύνορα της.

Στην περίπτωση αυτή, η συνεργασία τους με την Ελλάδα, με την Κύπρο, καθώς επίσης με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, θα ήταν αμοιβαία επωφελής - ενώ θα εξασφάλιζε στην τουρκική, πολιτισμένη ελίτ, μία ακόμη μεγαλύτερη ευημερία, προστατεύοντας την παράλληλα τόσο από τα «ασιατικά» μεταναστευτικά ρεύματα, όσο και από τις γεωπολιτικές αναταράξεις της ευρύτερης περιοχής.            

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Από το ξεκίνημα της χρηματοπιστωτικής κρίσης είχαμε αναφέρει ότι, θα αποτελείται από έξι στάδια – ενώ ενδεχομένως θα ολοκληρωθεί η δεύτερη εποχή της παγκοσμιοποίησης, την οποία βιώνουμε από τις αρχές περίπου της δεκαετίας του 1970, όπως ακριβώς η πρώτη: με έναν παγκόσμιο πόλεμο, καθώς επίσης με την αναβίωση του προστατευτισμού.

Το πρώτο στάδιο ήταν αυτό της έκρηξης της φούσκας των ακινήτων χαμηλής εξασφάλισης στις Η.Π.Α., η οποία «πυροδοτήθηκε» από τα οικονομικά όπλα μαζικής καταστροφής (CDO’s, CDS κοκ.) - με αποτέλεσμα τη χρεωκοπία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Στο δεύτερο στάδιο, μετά τη διάσωση των τραπεζών από το εκάστοτε δημόσιο, τα κράτη της Δύσης υπερχρεώθηκαν.

Τα τρίτο στάδιο, το οποίο δεν ολοκληρώθηκε ακόμη, ήταν οι κοινωνικές εξεγέρσεις - οι οποίες θα συνοδεύονταν από διακρατικούς, τοπικούς πολέμους. Τέταρτο στάδιο οι πολιτικές «αναθεωρήσεις» (κρατικός καπιταλισμός, μονοπωλιακός καπιταλισμός ή δικτατορία της ελίτ κλπ.). Πέμπτο στάδιο οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις, οι οποίες ξεκίνησαν ήδη, ενώ έκτο και τελευταίο, οι ευρύτεροι πόλεμοι - θρησκευτικοί σε κάποιο βαθμό.

Φυσικά μπορεί να κάνουμε λάθος στις προβλέψεις μας – κάτι που βέβαια ευχόμαστε. Εν τούτοις, όλα όσα διαδραματίζονται (με τα τέσσερα τελευταία στάδια να λειτουργούν παράλληλα, με «χαμηλή» φλόγα ακόμη), δεν τεκμηριώνουν ακόμη κάτι τέτοιο. Ελπίζοντας να έχουν αλλάξει οι ανθρώπινες αντιλήψεις, να είμαστε λοιπόν πολύ πιο ώριμοι από ότι στο παρελθόν, ίσως τελικά να αποφύγουμε το μοιραίο – την επανάληψη δηλαδή της ιστορίας, με πολύ πιο επώδυνο τρόπο.  

Ο κ. Βασίλης Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.