Μανόλη Γ. Δρεττάκη: Πρωτοφανής μείωση γεννήσεων και αύξηση των θανάτων

Πρωτοφανής μείωση γεννήσεων και αύξηση των θανάτων

Του Μανόλη Γ. Δρεττάκη*

[Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών, 06/09/2013]

Συμπληρώνονται φέτος 20 (!) χρόνια από τη συζήτηση στη Βουλή, στις αρχές του 1993, του ομόφωνου πορίσματος της επιτροπής της Βουλής για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Στο πόρισμα αυτό προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του μέγιστου αυτού εθνικού μας προβλήματος, τα κυριότερα από τα οποία αναμένουν ακόμα την εφαρμογή τους.

Πολλοί έχουν ασχοληθεί με το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας και εξέχουσα θέση ανάμεσά τους κατέχει το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, το οποίο, με τις εμπεριστατωμένες έρευνες και μελέτες του, έχει δείξει ότι ο σημαντικότερος παράγοντας που επηρεάζει την απόφαση των ζευγαριών να αποκτήσουν ένα ή περισσότερα παιδιά είναι η οικονομική τους κατάσταση. Τραγική επιβεβαίωση του συμπεράσματος αυτού των ερευνών του ΕΚΚΕ είναι οι επιπτώσεις των μέτρων των Μνημονίων στις γεννήσεις τα έτη 2011 και 2012. Ταυτόχρονα, εξαιτίας των μέτρων αυτών έχουν αυξηθεί οι θάνατοι. Αναλυτικότερα, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ:

Την επταετία 2004-2010 (μόνον από το 2004 και μετά υπάρχουν στοιχεία κατά υπηκοότητα), χάρη στις γεννήσεις από αλλοδαπές και τους λίγους θανάτους αλλοδαπών (λόγω της μικρής σχετικά ηλικίας τους), το σύνολο των γεννήσεων ξεπερνούσε το σύνολο των θανάτων, σε στρογγυλούς αριθμούς κατά μέσο όρο τον χρόνο κατά 5.300. Αυτό οφείλεται στο ότι οι γεννήσεις από αλλοδαπές ξεπερνούσαν τους θανάτους αλλοδαπών κατά 18.100, ενώ, αντίθετα, οι θάνατοι των Ελλήνων ήταν περισσότεροι από τις γεννήσεις από Ελληνίδες κατά 12.800.

Το 2011 λόγω των μέτρων των Μνημονίων, όπως δείξαμε σε ένα άρθρο μας στην «Εφημερίδα των Συντακτών» στις 22.2.13, οι γεννήσεις μειώθηκαν και οι θάνατοι αυξήθηκαν, και το σύνολό τους ξεπέρασε το σύνολο των γεννήσεων κατά 4.671! Αυτό οφείλεται στο ότι το σύνολο των θανάτων των Ελλήνων ξεπέρασε το σύνολο των γεννήσεων από Ελληνίδες κατά 20.848, ενώ οι γεννήσεις από αλλοδαπές ξεπέρασαν τους θανάτους αλλοδαπών κατά 16.177.

Η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά το 2012 εξαιτίας των νέων μέτρων των Μνημονίων, με αποτέλεσμα το σύνολο των θανάτων να ξεπεράσει το σύνολο των γεννήσεων κατά 16.297 (!) (σχεδόν τετραπλάσιο αριθμό σε σχέση με το 2011), οι θάνατοι των Ελλήνων ξεπέρασαν τις γεννήσεις από Ελληνίδες κατά 29.101, ενώ οι γεννήσεις από αλλοδαπές ξεπέρασαν τους θανάτους αλλοδαπών κατά 12.804.

Οι παραπάνω δραματικές εξελίξεις, όπως προαναφέρθηκε, οφείλονται στις επιπτώσεις των μέτρων των Μνημονίων. Εξαιτίας των μέτρων αυτών τα ζευγάρια που εργάζονται με δραστικά μειωμένους μισθούς και, πολύ περισσότερο, τα ζευγάρια με ένα ή και δύο ανέργους αδυνατούν και κάνουν παιδιά (όσα δεν έχουν) ή περισσότερα παιδιά (για όσα έχουν και θέλουν να αποκτήσουν και άλλα). Οι νέοι σε ηλικία άνεργοι αδυνατούν να συνάψουν γάμο και περιορίζονται σε συμβιώσεις χωρίς παιδιά. Ορισμένοι προσοντούχοι άνεργοι νέοι μεταναστεύουν (ορισμένοι μαζί με τα παιδιά τους) σε διάφορες χώρες και δύσκολα θα επιστρέψουν στην Ελλάδα. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά αυξήθηκαν οι θάνατοι από διάφορες αιτίες αλλά και λόγω αύξησης και των αυτοκτονιών για οικονομικούς λόγους.

Η φυσική μείωση του πληθυσμού, σε συνδυασμό με τον αυξανόμενο μέσο όρο ζωής, επιδεινώνει και τη γήρανση του πληθυσμού με συνέπεια την κάθετη μείωση της αναλογίας εργαζομένων/συνταξιούχων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα χρεοκοπημένα ασφαλιστικά ταμεία. Η αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού και η μετανάστευση προσοντούχων νέων, εκτός από τα όσα προαναφέρθηκαν, μειώνει τον δυναμισμό του πληθυσμού της χώρας, δηλαδή τη δυνατότητά του να προσαρμοστεί και να αξιοποιήσει τις ραγδαίες εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας, γεγονός το οποίο αναπόφευκτα θα έχει επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου, όποτε αυτή ξεκινήσει.

Ολα τα παραπάνω δείχνουν ότι εκτός από τις τρέχουσες δραματικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις τους, τα Μνημόνια επιδείνωσαν το δημογραφικό μας πρόβλημα, δεδομένου ότι επιτάχυναν τη μείωση του ελληνικού πληθυσμού της χώρας, εξαιτίας τόσο της μείωσης των γεννήσεων και της αύξησης των θανάτων όσο και του νέου κύματος μετανάστευσης.

Ολες οι μέχρι το 2009 κυβερνήσεις επέδειξαν, δυστυχώς, εγκληματική αδιαφορία απέναντι στο οξύ δημογραφικό μας πρόβλημα. Και σαν να μην έφτανε αυτό, λάμβαναν μέτρα εναντίον των οικογενειών με παιδιά. Οι μνημονιακές κυβερνήσεις από το 2010 μέχρι σήμερα ξεπέρασαν τις προκάτοχές τους στη σκληρότητα εναντίον των οικογενειών με παιδιά, και ιδιαίτερα των τρίτεκνων και πολύτεκνων, και έφτασαν στο σημείο να θεωρούν τα παιδιά τεκμήριο! Οι κυβερνήσεις αυτές που υπέγραψαν, εφάρμοσαν και εφαρμόζουν τα Μνημόνια είναι υπεύθυνες για την εθνικά επικίνδυνη επιδείνωση του δημογραφικού μας προβλήματος που σημειώθηκε τα έτη 2011 και 2012 και προβλέπεται να συνεχιστεί.

Είναι σαφές ότι υπάρχει επείγουσα και επιτακτική ανάγκη η Βουλή των Ελλήνων να συγκροτήσει εδώ και τώρα μια διακομματική επιτροπή για την όσο το δυνατόν ταχύτερη κατάρτιση νέου πορίσματος για τη νέα δραματική φάση στην οποία έχει εισέλθει το δημογραφικό μας πρόβλημα, και η σημερινή και οι επόμενες κυβερνήσεις να εφαρμόσουν δραστικά μέτρα για την αντιμετώπισή του, με πρώτα τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο ξεχασμένο ομόφωνο πόρισμα της Βουλής του 1993.

………………………………………………………………………………………………………

* Πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ